‍

STEM, bilim (science), teknoloji (technology), mühendislik (engineering) ve matematik (math) kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır ve temelde öğrencilerin çok yönlü gelişim göstermesi için bir araya getirilen disiplinler arası bir eğitim yaklaşımı sunar. STEM eğitimleri, öğrencilerin hedefledikleri kariyere sahip olmaları için gerçek dünyadan uygulamalarla onları bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarında bütüncül olarak daha donanımlı kılar.

Son yıllarda giderek yaygınlaşan STEM eğitimi, okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise müfredatlarında kendine giderek daha fazla yer buluyor. Sağlıktan havacılığa pek çok sektörün temel aşamalarında gerekli becerilerin kazanılmasında önemli yer alan STEM uygulamaları, genellikle proje tabanlı öğrenmeye odaklanır. Öğrenciler, STEM’in kapsadığı alanlardan faydalanarak sınıfları ve çevrelerindeki dünya arasında anlamlı bir bağlantı kurma becerisine sahip olurlar.

STEAM Nedir?

Yakın zamanda STEM kavramı ile birlikte kullanılmaya başlanan STEAM ise bu dört disipline sanatı (art) da dahil eder. Sanatın STEM eğitimi ve uygulamasının sınırlarını genişletme yeteneğine sahip olduğunu ifade eden STEAM, öğrencilerin arasındaki tartışmaları, problem çözme becerilerini ve işbirliklerini geliştirmek üzere tasarlanmıştır. STEAM, beş ayrı disiplini ayrı konular olarak ele almak yerine, bunları gerçek dünya uygulamalarına dayanan uyumlu bir öğrenme süreci haline getirir.

STEM Etkinlikleri ve Uygulamaları Nelerdir?

STEM etkinlikleri öğrencilerin karşısına çok erken yaşlardan itibaren çıkmaya başlar. Özellikle okul öncesi yaş grubunda STEM etkinliklerine başlanması verimli sonuçlar doğurur. Çocuklar, bu yaş grubundan itibaren çeşitli müfredat içi ve müfredat dışı uygulamalarla STEM eğitimi ile tanışır. Erken yaşlarda başlayan STEM etkinliklerinde bilim, teknoloji, mühendislik ve matematiğe dair temel bilgiler oyun süreçlerine dahil edilerek öğrencinin eğlenirken öğrenmesini sağlayan bir eğitim ortamı oluşturulur. STEM uygulamaları öğrencilerin merak duygusunu uyandırır, yaratıcı düşünme kabiliyetini geliştirir ve gelecekteki ilgi alanlarının şekillenmesinde önemli rol oynar.

Yaş grubuna uygun olarak düzenlenmiş STEM etkinlikleri, öğrencilerin 21. yüzyılın gerekliliklerine uygun, aktif bir düşünce yapısı geliştirmesine yardımcı olur. Öğrencilerin tek başlarına ya da gruplar halinde STEM uygulamalarına teşvik edilmesi, öğrenme sürecinin daha keyifli ve verimli geçmesini sağlar. Temel matematik becerilerinin gelişmesi için sayılarla oynanan oyunlar, temel bilimlerin öğrenilmesi için ise fotosentez deney kiti veya robot yapım setleri gibi araçlar faydalı olacaktır.

Farklı Yaş Gruplarında STEM Uygulamaları

STEM uygulamaları okul öncesi eğitimde temel dinamiklerin aktarılması ile başlar ve ilkokul, ortaokul ve lise müfredatlarında her geçen yıl artarak kendine yer bulur. Farklı bilim dallarından simülasyonların eğitim programına dahil edilmesi matematik, fen ve teknoloji ile ilintili derslerde öğrencinin gelişimine katkıda bulunur. STEM etkinliklerinin öğrencinin yaş ve öğrenim durumuna göre düzenlenmesi eğitim sürecinin daha verimli ve öğretici bir hale gelmesini sağlar. Öğrencinin aktif olarak katıldığı STEM uygulamaları, öğrenmeyi eğlenceli hale getirmenin yanı sıra pekiştirici kılar. Grup halinde yapılan STEM uygulamaları ise öğrencilerin arasındaki iletişimi, iş birliğini ve problem çözme yeteneğini geliştirme açısından büyük önem taşır.

Okul Öncesi Dönemde STEM Etkinlikleri

STEM eğitimi başlangıçta bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarında farkındalık yaratılmasına ve ilişkili mesleklerle alakalı bilgi aktarımına odaklanır. İlk adımda STEM konuları arasında bağlantı kurulur ve sorgulamaya dayalı, gerçek dünya problemlerini çözmeye ilişkin bir öğrenme deneyimi sunulur. Burada amaç öğrencilerin dikkatini zorunda oldukları için değil, isteyerek ilgili alana yöneltmelerini sağlamaktır. Müfredat içi STEM etkinlikleri ile müfredat dışı STEM uygulamalarının arasında köprü kurmak, daha fazla öğrenme fırsatının ortaya çıkmasına yardımcı olur.

Okul öncesi STEM eğitiminde öğrenciler için etkileşimli bir eğitim ortamı oluşturulduğunda öğrenci edindiği bilgileri günlük deneyimleriyle bir araya getirerek kalıcı bir şekilde öğrenme şansına sahip olur. Öğrencinin merak ve keşfetme duygularını tetiklemek, onları yaratıcı düşünmeye teşvik eder. Sayılarla alakalı oyunlar matematiğin erken yaşlarda sevilmesini sağlarken; ip, kağıt, balon gibi nesnelerle yapılabilecek basit robot tasarımları onlara tasarım ve mühendislik alanlarında fikir verecektir.

İlkokulda STEM Etkinlikleri

İlkokul döneminde müfredata dahil edilen STEM etkinlikleri ve okul dışı aktivitelerde öğrencinin katılım göstereceği müfredat dışı aktiviteleri, okul eğitimine katkıda bulunurken, öğrencinin geleceğinde ihtiyaç duyacağı bazı yetkinliklerin kazandırılmasına fayda sağlar. Bu yaş grubundaki öğrencilere gözlem yapmayı gerektiren proje ödevleri verilebilir. Bu proje ödevleri öğrencinin eleştirel düşünme yetisinin gelişimine katkıda bulunur.

Doğa gözlemciliği, bitki yetiştirme, tohum çimlendirme gibi uygulamalar öğrencinin fen ve doğa bilimlerine daha fazla ilgi duymasını sağlarken, doğa sevgisini de canlı tutar. Bu STEM uygulamaları, sürdürülebilirliğin anlaşılmasına da yardımcı olur. Bu yaş grubunun ilgisini çekecek LEGO ve puzzle projeleri, öğrencinin sorgulama, akıl yürütme ve inovasyon konusundaki becerilerini geliştirir.

Ortaokulda STEM Etkinlikleri

STEM eğitimi ortaokul döneminde daha yoğun bir biçimde öğrencinin karşısına çıkar. Bu dönemde STEM eğitimi alanları ve meslekleri, bu mesleklerin akademik gereklilikleri hakkında öğrenciye daha yoğun bir programla bilgi aktarılır. Öğrenciler bu dönemde fen ve matematik dersleri ile ilgili daha fazla fikir sahibi oldukları için STEM eğitimi onlar tarafından daha büyük ilgi ile takip edilir. Bu dönemde nesnelerin düşüşünü ve yerçekimini anlatan uygulamalar fizik kanunlarının daha rahat anlaşılmasını sağlarken, maket yapmak ve basit elektrik işleyişi deneyleri de öğrencinin teknoloji, mühendislik ve bilim alanlarında gelişimine katkıda bulunur.

Lise Döneminde STEM Etkinlikleri

STEM Eğitimi Lise döneminde bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarındaki konuların daha zorlu ve titiz şekilde uygulanmasına odaklanır. Bu dönemde öğrenci için okul içi ve okul dışı STEM uygulamalarının arasında köprü kurulması büyük önem taşır. STEM eğitimi lise döneminde öğrencinin ilgi duyduğu alanda kurslara, sertifika programlarına veya staj eğitimlerine yönlendirilmesi, kariyerini yönlendirmek istediği alandaki gelişimini hızlandırır.

STEM Etkinlikleri ve Uygulamalarının Faydaları

STEM eğitimi ile öğrencilerin 21. yüzyılın gerekliliği olan beceri setlerini kazanması amaçlanır. Müfredat içi ve müfredat dışı STEM uygulamalarının öğrenciye kazandırdığı bazı faydalar şunlardır:

1.       Yaratıcılığı geliştirir.

2.       Takım çalışması becerilerini güçlendirir.

3.       İletişim becerilerine katkıda bulunur.

4.       Konsept kurma, gözlemleme, analiz etme gibi eleştirel düşünme yeteneklerine katkı sağlar.

5.       Merak etmeye teşvik eder.

6.       Düşünme, okuma ve öğrenme gibi bilişsel yetenekleri geliştirir.

7.       Öğrencinin STEM kariyerleri ile daha erken tanışmasını sağlar.

8.       İnisiyatif almayı öğretir.

9.       Medya okuryazarlığını geliştirir.

10.   Sosyal-duygusal öğrenmeyi arttırır.

FETEMM Nedir?

FETEMM, STEM eğitiminin Türkiye’de kavramlaştırılan kısaltmasıdır. Fen, teknoloji, mühendislik ve matematik (science, technology, engineering, mathematics) kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltma olan FETEMM, öğrencilerin okul içi ve okul dışı uygulamalarla bu alanlarda yetkinleştirilmesini sağlar.

STEM İçerikleri E-spor Adrenalini ile Riders Platformunda!

Riders’ta başta robotik, yapay zeka ve makine öğrenmesi olmak üzere 21. yüzyıl teknolojilerini gerçek dünyadan simülasyonlarla deneyimleyebilirsiniz. STEM etkinliklerini e-spor adrenalini ile sunan Riders platformunda robotik kit maliyeti olmaksızın, kodlama editörü ve simülasyon ortamı ile geleceğin yetkinliklerine ulaşabilirsiniz. Riders STEM içeriklerini daha yakından incelemek için Riders platformunu hemen ziyaret edin!

Kaynak Linkler:

https://www.liysf.org.uk/blog/what-is-stem-education

‍https://www.twinscience.com/en/education/top-10-benefits-of-stem-education/