‍

Gelişen teknoloji sayesinde, robotik kodlamaya duyulan ilgi gittikçe artıyor. Robotik kodlamayı kullanan insan sayısı arttıkça, yeni robotik kodlama uygulamaları da pazara çıkmaya devam ediyor. Bu yazımızda sizleri Türkiye’de en çok kullanılan robotik kodlama uygulamaları hakkında bilgilendireceğiz.

Robotik Kodlama Nedir?

Robotik, robotların belirli bir amaç için kullanılmasını hedefleyen bilim dalıdır. Ürettiğiniz robotun neler yapmasını istiyorsanız, robotik kodlama sayesinde bu komutları robotunuza aktarabilirsiniz. Teknoloji içeren her alanda olduğu gibi robotik biliminin temeli de elektronik devre sistemleri ve programlama dillerinden oluşmaktadır. Kısacası, robotlara elektronik devreler yardımı ile kodlama dilleri kullanarak istenilen komutları verme işlemine robotik kodlama diyebiliriz.

Robotik kodlamayı Arduino ve Raspberry Pi gibi yazılım araçları sayesinde yapabilirsiniz. Arduino, İtalyan mühendisler tarafından geliştirilen elektronik donanım ve yazılım temelli bir geliştirme platformudur. Raspberry Pi ise İngiliz mühendislerin geliştirdiği tek bir panelden oluşan mini bilgisayardır. Bunun gibi yazılım araçlarında başlıca Python, Java, Fortran ve C/C++ gibi yaygın programlama dilleri kullanılır. 

Robotik Kodlamanın Önemi

Robotik kodlamanın giderek yaygınlaşmasının sebeplerinden biri, kişiye birden fazla katkısının olması. Öğrencilere sıfırdan bir ürün yaratabilme şansı sunarak onlara hiç olmayan bir şeyi hayal edip üretme fırsatı tanıyor. Dolayısıyla öğrenciler tüketim kültüründen üretimci eğilimlere sahip olarak yetişebilir ve inovatif düşünceyi geliştirir. Ayrıca sistematik, analitik ve eleştirel düşünceyi destekler. Farklı beceriler ile kısa yoldan çözüme ulaştırabilir. Algoritma kurabilmeyi öğretir. Takım çalışması sayesinde bireylerin birlikte iş geliştirme yeteneğini geliştirir.

Robotik Kodlama Uygulamaları

Kodris

Kodris, ilkokul, ortaokul ve lise öğrencilerine kodlama öğretmek için oluşturulmuş online bir öğrenme platformudur. Türk mühendis ve bilişim teknolojileri öğretmenlerinden oluşan, uzman bir kadro tarafından geliştirilmiştir. Dolayısıyla Türkçe dil seçeneği vardır. 

Bu platformda iki tür kullanıcı yer alır: Öğretmenler ve öğrenciler. Öğrenci olarak oturum açtıklarında, kullanıcılar Python programlama dilinde görevleri tamamlamaları gereken sahnelere yönlendirilir. Kodris oyun tabanlı bir öğrenme platformu olduğu için öğrenciler öğrenirken eğlenirler. Programlamanın temellerinden olan döngüler, diziler, değişkenler vb. konular tüm seviyelerde yer almaktadır. Bunlar dışındaki konular da seviyelere göre değişkenlik göstererek öğrencilerin eğitiminde yer alır.

VEX Robotics

VEX Robotics çocukların kodlamaya olabilecek en erken yaşta başlayabilmesini amaçlayan eğitim platformlarından bir tanesi. Anaokulu seviyesinde kodlama ile tanıştırılıp sınıflar ilerledikçe seviyeyi de artırıyor. En önemli özelliği dünyanın en büyük robotik yarışmalarından biri olması. Katılımcı olduğu kadar izleyici kitlesi de oldukça geniş. Farklı yaş gruplarına farklı turnuva sistemleri düzenliyor. 4.-8. sınıflar ve 6.-12. sınıflar olarak ikiye ayrılıyor. STEM eğitimini her yaş kategorisine öğretmekle kalmayıp eğlenceli bir şekilde öğrendiklerini yarışmalarda uygulatıyorlar. VEX Robotics robotik kodlama uygulamaları arasında önemli bir yere sahip.

Scratch

Scratch, MIT (Massachusetts Teknoloji Enstitüsü) Medya Laboratuvarı tarafından geliştirilen, Amerikan Ulusal Bilim Kurumu tarafından desteklenen bir proje olarak ortaya çıkmıştır. Scratch programlama dili sayesinde blok tabanlı kodlama ile kendi etkileşimli hikayelerinizi, oyunlarınızı ve animasyonlarınızı oluşturabilirsiniz. Yarattıklarınızı dünyanın her yerinden insanlar ile paylaşabilirsiniz. 40’tan fazla dil seçeneği platformu Türkçe olarak da kullanabilmemizi destekliyor. Gençler, Scratch projeleri oluşturup paylaştıkça yaratıcı düşünmeyi, sistematik olarak akıl yürütmeyi ve iş birliği içinde çalışmayı öğrenirler. Scratch, dünya çapında binlerce okulda, birçok farklı alanda (bilgisayar bilimi, matematik dil sanatları, bilim ve tarih dahil) kullanılmaktadır. Bu özelliği onu en popüler robotik kodlama uygulamaları arasında olmasını sağlıyor.

Siteye buradan ulaşabilirsiniz

‍

CodeMonkey

Çocuklara oyun bazlı kodlama öğreten uygulamalardan birisi de CodeMonkey. Oyun ve proje tabanlı kurslar aracılığıyla, 7 yaş ve üzerindeki öğrenciler oyunlar ve uygulamalar oluşturur. CodeMonkey kurslarının çoğu, öğretmek için önceden kodlama deneyimi gerektirmez. Tüm kurslar okul, müfredat dışı ve ev kullanımı için tasarlanmıştır. Öğrencilerin gerçek programlama dillerinde kodlamayı öğrendiği ödüllü, eğlenceli ve sezgisel bir müfredattır. Kurslar, blok tabanlı kodlamayı kullanmaktan Python gibi daha gelişmiş kodlama dillerine geçiş yapar. Çocuklar, yazdıkları kodların eğitmenler tarafından puanlanmasıyla özgüven kazanırlar. Web sitesinden olduğu gibi uygulamasını da indirebileceğiniz CodeMonkey’i bu sayede her an her yerde kullanabilirsiniz. Robotik kodlama uygulamaları arasında öğretmen ve veliler tarafından en çok önerilenlerden bir tanesi.

Siteye buradan ulaşabilirsiniz.

Code.org

Code.org, kar amacı gütmeyen ve halka açık bir platform olarak kurulmuştur. Genç kadınlar ve yeterince kaliteli kodlama eğitimi alamayan diğer gruplardan öğrencilerin bilgisayar bilimine katılımını çoğaltmayı amaç edinmiş bir organizasyondur. Her okuldaki her öğrencinin bilgisayar bilimlerini öğrenme fırsatına sahip olması gerektiğini savunurlar. Her yıl, Hour of Code kampanyası ile dünyadaki tüm öğrencilerin %10'unu birleştiriyorlar. Hour of Code (Kodlama Saati) kampanyası her sene Bilgisayar Bilimleri Haftası’nda, 6-12 Aralık tarihleri arasında dünyanın tüm ülkeleriyle eş zamanlı olarak uygulanıyor. 30’dan fazla dil desteği sayesinde Türkçe seçeneğini de kullanabilirsiniz. Temelde, 7-14 yaş aralığındaki öğrencilerin kodlama ile tanışarak hem algoritmik hem de inovatif düşünme becerilerinin gelişmesini hedefliyor. Code.org, Amazon, Facebook, Google ve Microsoft’un da arasında olduğu bağışçılar tarafından desteklenmektedir. 

Siteye buradan ulaşabilirsiniz.

Codecademy

Codecademy, hem ücretsiz hem de ücretli planları olan bir online kodlama platformudur. Şu anda 14 farklı programlama dilinde ve 10 farklı teknik konuda dersler sunmaktadır. Codecademy'yi diğer birçok online öğrenme platformundan farklı kılan şey çok uygulamalı, yaparak öğrenme platformu olmasıdır. Kurslar çoğunlukla, ekran üzerinden sizinle konuşan bir öğretim görevlisinin olduğu videolar yerine bir metin düzenleyicide gerçek kod yazma konusunda size rehberlik eden yazılı talimatlar içeren metin tabanlıdır. Başlangıçta hiç kod yazma deneyimi olmayanları da düşünerek bir kısmını ücretsiz sunan Codecademy, Pro üyeliğiyle, adım adım video izlemeleriyle kişiselleştirilmiş öğrenme planlarına, sınavlara ve gerçek dünya projelerine de erişebilirsiniz. 

Siteye buradan ulaşabilirsiniz.

Khan Academy 

Khan Academy neredeyse her alanda ders veren bir kuruluştur. Kar amacı gütmeden çeşitli eğitim kategorilerinde her yerden, her öğrencinin eğitim alma hakkını savunarak eğitimde fırsat eşitliliğini destekliyor. Kendilerini dünyanın en büyük eğitim platformu olarak tanıtarak kursların hepsini ücretsiz veriyor. Tüm dünyada büyük ilgi gören “You Can Learn Anything” (Her Şeyi Öğrenebilirsin) kampanyasını başlattı. Tabii ki bu kadar global bir kurumda Türkçe dil desteği de mevcut. Her alanda olduğu gibi kodlama kurslarını da ücretsiz alabilirsiniz.

Siteye buradan ulaşabilirsiniz.

Riders 

Riders, bulut tabanlı robotik geliştirme, eğitim ve yarışma platformudur. Riders'ta bir projeyi açtığınızda, 3 boyutlu bir simülasyon ve kodlama ekranı karşınıza çıkmaktadır. Simülasyon ortamı Gazebo ve ROS kullanarak gerçekleştirilmiştir. Kullanılan fizik motoru sayesinde; çarpma, sürtünme, kinematik, kuvvet uygulama, momentum ve sensör gürültüleri gibi gerçek hayatta karşılaştığımız olaylar simüle edilebilir. Ayrıca yeni geliştirmekte olan editör sayesinde simülasyonların tamamen deterministik (rastgele olmayan, sistematik) bir hale getirilmesi amaçlanıyor. Riders, simülasyonda geliştirilen yazılımları herhangi bir değişiklik yapmadan doğrudan donanım üzerine aktarabilme imkanı da sağlamaktadır. Riders'ta yazdığınız yazılımları doğrudan Arduino, Raspberry gibi cihazlara aktarabilirsiniz. Bu sayede sanal ortamdan gerçek ortama hızlı bir geçiş yapabilirsiniz. Ayrıca proje içerisinde bulunan videolu kurslar ve dökümanlar sayesinde kodlamaya hızlı bir giriş yapabilirsiniz. Projeye özel hazırlanmış kütüphaneleri kullanarak proje üzerindeki uygulamayı gerçekleştirebilirsiniz. Kütüphaneler Python ve Blockly ile oluşturulmuştur ve seviyenize göre istediğiniz projeyi seçebilirsiniz. Riders'ı diğer platformlardan ayıran en önemli özellik adım adım ilerleyen eğitim seti içeriğidir..Koşullu ifadeler, for döngüleri, temel görüntü işleme, geri besleme (feedback) gibi algoritmaları ders içeriklerinde bulabilirsiniz.

Türkiye’nin ilk online robotik ligine ev sahipliği yapan Riders’ta ortaokul ve lise öğrencileri, mentorları eşliğinde hem eğitimlere katılıp hem de STEM eğitimini rekabetçi bir ortamda takım halinde uygulamaya döküyor. STEM, Science (Fen), Technology (Teknoloji), Engineering (Mühendislik) ve Mathematics (Matematik) kelimelerinin baş harflerinden oluşan disiplinlerarası bir yaklaşımdır. Öğrencilerin üst düzey düşünme ve üretme becerilerini, yenilikçi kapasitelerini geliştirmeyi amaçlamaktadır. Eğitim süresi bittikten sonra ödevlerini de tamamlayan öğrenciler Riders sertifikası alma hakkı elde ediyorlar. Sertifikayı alan herkes Riders Robotik Ligi’ne bir mentor önderliğinde, 6-10 kişilik takımlar halinde katılabiliyor. Her yıl 3 sezon finali olan bu lige katılmak için takımların önce eleme sürecini geçip finallere katılması gerekiyor. Yarışmanın sonunda elemenin ve finallerin birincileri ödüller kazanırken finallerde ilk 3 sıraya ulaşan takımlar Dünya Kupası’na katılıyorlar. Bu aşamada da büyük ödül için boy gösteriyorlar. 2023’te videolu eğitimlerin de ekleneceği Riders’ta, ayrıca Amerika ve Avrupa için ayrı ligleri de hayata geçiriliyor. Robotik kodlama uygulamaları içinde Riders ile robotik kodlama öğrenip Riders Robotik Ligi’nde yerinizi almak istiyorsanız buradan katılabilirsiniz.

Özetle, Türkiye’de en çok kullanılan robotik kodlama uygulamalarından bahsettik. Sizin için Türkçe dil desteği olanlara ise ayrı bir parantez açtık. Ayrıca ücretsiz olanları da listelemiş olduk. Robotik kodlama öğrenmek ve bu alanda kariyerini devam ettirmek isteyen herkes yukarıda paylaştığımız bağlantılardan yararlanarak ilgili platformlara ulaşabilir.